Ngu Mê Lầm

Các bạn!!!

Tu hành trong Phật đạo là để dứt đi ba điều, đó là Ngu, Mê và Lầm.

1. Thế nào là NGU.

Ngu là y nơi trần mà sinh pháp. Trần gồm sáu trần: Sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp. Những ai khi xúc đối, không y theo trần để sinh pháp, kẻ này vĩnh viễn dứt ngu, kinh gọi là minh xúc. Người có được minh xúc ra khỏi phàm phu căn, từ đây mới mong nhìn thấu bản chất sự việc, không chạy theo hiện tượng, có thể tự mình dứt khổ, vị lai có thể giúp người thoát khổ. Không biết điều này thì gọi là người chưa biết Đế. Vì thế Phật dạy: “Phàm phu có khổ mà không có Đế...”

2. Thế nào là MÊ.

Mê là y nơi pháp đã sinh mà sinh Tâm. Tâm là gì? Tâm là hiệu ứng của mê pháp. Pháp là gì? Pháp là những khái niệm không thật của ý thức, vì thế còn gọi là huyễn pháp. Người nào không mê huyễn pháp để sinh huyễn tâm sẽ được thanh tịnh. Không biết điều này gọi là không biết Đế. Vì thế Phật dạy: “Các vị Bồ-Tát hiểu tập, không có tập mà có chơn đế. Hàng Thanh-Văn Duyên-Giác có diệt mà chẳng phải chơn”.               

3. Thế nào là LẦM.

Lầm là chấp rằng tâm thật có rồi sanh phiền não. Lầm là nghĩ rằng có ba cõi khổ cần phải thoát ly. Mà không biết rằng Tâm như bóng cây, chỉ là hiệu ứng của pháp mê, nên tâm không thật. Tâm đã không thật thì ba cõi khổ cũng không thật. Không biết điều này gọi là không biết Đế. Vì thế Phật dạy: “Khổ là tướng vô thường, là tướng dứt được, đó là thật Đế. Như-Lai tánh chẳng phải khổ chẳng phải vô thường chẳng phải tướng dứt được, vì thế nên là thật. Hư không và Phật tánh cũng như vậy...

Tập là có thể làm cho ngũ ấm hòa hiệp mà sanh, cũng gọi là khổ cũng gọi là vô thường, là tướng dứt được, đây là thật Đế. Như-Lai chẳng phải là tập, chẳng phải nhơn của ngũ ấm, chẳng phải tướng dứt được vì thế nên là thật. Hư không và Phật tánh cũng như vậy”. 

Vì thế, một chữ Đế nếu thấu suốt sẽ tự mình dứt khổ và khiến người dứt khổ, không thấu suốt thì, cũng chữ Đế nhưng có đủ tính chất của Ngu, Mê và Lầm. Và một điều quan trọng, nếu không thấu suốt chữ Đế, mọi cắt nghĩa về bốn đế đều là Khổ Đế!!!

- Các bạn có bao giờ nghĩ rằng: Bốn Đế cũng là một Trần chăng!!!??? Đừng vì Trần này mà sinh pháp, đừng vì Pháp này mà sinh tâm, đừng lầm có Tâm này mà sinh phiền não. Tắt lửa phiền não gọi là Niết Bàn.

(04-2011)