Biện Tài Vô Ngại 

Các bạn!!!

Hôm qua, mình có nhận được câu hỏi của một tín chủ (tín chủ này không đề tên vì lý do nào đó, nên mình cũng không tiện nêu tên ở đây). Câu hỏi như sau:

"Biện thông thế trí" khác với "biện tài vô ngại" như thế nào???"

Các bạn!!!

Giáo Tông như ao lạch... Tâm Tông như biển cả... Ao lạch thì bình lặng êm ả... Biển cả thì nhiều sóng to gió lớn!!! Vì thế muốn vào được biển cả thì phải chịu nhiều sóng dữ, thận trọng từng ly, chính xác từng tý. Để vào được Tâm Tông cũng như thế. Phải thận trọng từng lời, chính xác từng nghĩa, chắc thật từng câu. Không chịu nổi "cái bức ngặt của biển cả", thì mộng "chinh phục biển khơi" chỉ là hoang tưởng!!!!!!

“Thế trí biện thông” được Phật pháp liệt vào một trong “bát nạn”. Có nghĩa rằng người sở hữu trí này sẽ rất khó giác ngộ. Vì sao nó lại như vậy??? Vì là một thứ trí chỉ dùng hiểu biết thế gian để cắt nghĩa Phật đạo, dùng hữu lậu tâm để bàn vô lậu pháp. Giống như người mù bàn chuyện màu sắc.

Hạng người này, thông minh lanh lợi nhưng nhiều chấp thủ, có tài ăn nói nhưng cái ngã không nhỏ, vì thế không chịu cầu học. Chính những điểm này, biện thông thế trí trở thành một thứ nạn trong tu hành.

Để phân biệt được sự khác biệt giữa hai thứ trí nêu trên, định nghĩa về biện tài vô ngại gồm những tài biện luận nào, sẽ giúp các bạn hiểu ra như thế nào là ‘biện thông thế trí’.

Xin chuyển đến các bạn, định nghĩa "Biện Tài Vô Ngại" theo Từ Điển Phật Quang. Có thể nói, định nghĩa của tự điển này rất phong phú và bổ ích. Các bạn nên đọc tham khảo.

(Theo từ điển Phật Quang) ^[[1]]

- Biện tài (chữ Hán: 辯才): Tài biện luận giỏi. Nói tắt là Biện. Tức là khả năng nói các pháp nghĩa một cách khéo léo trôi chảy.

Phật và Bồ tát trong nhiều kiếp, nhờ công đức trang nghiêm khẩu nghiệp mà có đủ các loại Biện tài, như Tứ vô ngại biện, Thất biện, Bát biện, Cửu biện v.v...

1.1.  Tứ vô ngại biện.

Gồm Pháp vô ngại biện (biện luận về pháp trôi chảy không vấp váp), Nghĩa vô ngại biện (biện luận về nghĩa trôi chảy), Từ vô ngại biện (biện luận về lời trôi chảy), Biện vô ngại biện (biện luận về chính cái tài biện luận cũng trôi chảy).

Tứ vô ngại biện còn được gọi là Tứ vô ngại giải, Tứ vô ngại trí, nghĩa là trí hiểu biết được tự tại không vấp váp trong khi biện luận. Và trong Tứ vô ngại biện thì Biện vô ngại biện đặc biệt được xem là Trí tự tại vô ngại, biện thuyết chính xác.

1.2.  Phân tích về Biện vô ngại biện (có bảy thứ, thất biện).

1. Tiệp tật biện (Biện luận nhanh chóng), nghĩa là giảng nói hết thẩy các pháp một cách trôi chảy không vấp váp (Vô ngại tự tại).
2. Lợi biện (biện luận lưu loát), nghĩa là thâm nhập thông suốt các pháp.
3. Bất tận biện (biện luận không hết), nghĩa là giảng nói thực tướng của các pháp, lời nói không cùng tận.
4. Bất khả đoạn biện (biện luận không thể dứt), nghĩa là giảng nói thao thao, không một nạn vấn nào cắt ngang được.
5. Tùy ứng biện (biện luận theo yêu cầu), nghĩa là tùy yêu cầu của mọi người mà nói pháp.
6. Nghĩa biện (biện luận về nghĩa), tức là có khả năng nói về các sự ích lợi đạt đến niết bàn.
7. Nhất thiết thế gian tối thượng biện (Biện luận về pháp cao hơn hết trong thế gian), nghĩa là có khả năng nói Đại thừa là pháp tột bậc trong thế gian.

Bảy biện kể trên hoặc còn gọi là Tiệp biện, Tấn biện, Ứng biện, Vô sơ mậu biện (biện luận không sơ suất lầm lẫn), Vô đoạn tận biện, Phàm sở diễn thuyết phong nghĩa vị biện (bất cứ diễn nói pháp nào ý vị cũng rất phong phú), Nhất thiết thế gian tối thượng diệu biện.

1.3.  Bát biện.

Chỉ cho tài biện luận có tám đặc điểm: Không lắp bắp, nói rõ ràng, không sợ hãi, không kiêu căng, nói đủ nghĩa, nói đủ ý vị, lời nói không vụng về khúc mắc, tùy theo lúc mà biện luận.

1.4.  Cửu biện.

Chỉ cho tài biện luận có chín đặc điểm: Vô trước, vô tận, tương tục, bất đoạn, bất khiếp nhược, bất kinh bố, bất cộng, thiên nhân sở trọng (được trời và người kính trọng), vô biên biện tài v.v...                                  (02-02-2015)

                          −−−••• ⁕ ⁕  ۝⁕ ⁕ •••−−−        

[[1]]  X. Kinh Đại phẩm bát nhã Q.8; Kinh Thắng thiên vương bát nhã Q.1; Luận Đại trí độ Q.55          (Tự Điển Phật Quang;  Nguồn_ https://rongmotamhon.net/tu-dien_thuat-ngu_none_rong-mo-tam-hon.html#2)