Ba Mươi Bảy Phẩm – Tứ Niệm Xứ – Thân Niệm Xứ

Nếu lấy bài thuyết pháp đầu tiên Phật thuyết cho năm anh em Kiều Trần Như để làm khuôn mẫu giáo Thanh Văn thừa, thì ta thấy bài thuyết này chủ yếu Phật chỉ thẳng mọi phiền não sở dĩ phát sanh đều từ thân ngũ ấm.

• Nên có thể nói thân ngũ ấm chính là nơi chốn để Thanh Văn nhìn vào mà quán sát. Quán sát triệt để thân, sẽ giác ngộ chính nó là đầu mối phát sinh hiểm họa, từ đây lập phương tiện tu hành nhằm tịch diệt mọi thân cảm do dục ái sinh ra.
• Nếu quán sát kỹ, sẽ thấy dục ái lấy ngũ ấm làm đối tượng phát triển. Bởi nếu không thân thì dục ái không sanh, dục ái không sanh bởi không có đối tượng để dục ái phục vụ. Một khi thân ly dục triệt để, ái không sanh khởi thì thân này sẽ không phát sanh phiền não.

Vì vậy Phật dạy: “diệt sắc vô thường, sẽ được sắc giải thoát thường trụ.”

• Như vậy, những gì là sắc vô thường, những gì là sắc giải thoát? Sắc vô thường là nói thân này không bền chắc, biến hoại, phấn toái, cơ sở để các dục phát sinh. Nếu có chánh kiến về thân, tức là có quan niệm về thân đúng đắn, không lấy đây làm cơ sở để thỏa mãn các dục thì thân này sẽ tự giải thoát, mọi phiền não không có nơi chốn phát sinh.

Cho nên, đối với Thanh Văn, THÂN chính là mục tiêu để giác ngộ. Như vậy, niệm xứ đầu tiên của bốn niệm xứ tức Thân Niệm Xứ là chiếc chìa khóa, nơi chốn để Thanh Văn đặt niệm và lấy đây làm cơ sở giải quyết vấn đề. Trong các kinh giáo Thanh Văn luôn luôn lấy thân làm đối tượng và coi đây là nguyên nhân phát sinh mọi phiền não. Khác đi, thân được coi là trung tâm gây ra mọi phiền lụy, thân chính là tập nhân khổ đế đối với Thanh Văn. Do vậy, Thanh Văn giải thoát thân là giải thoát tất cả.

(còn nữa)