Ba Học Pháp Vô Lậu

Các bạn!!!

Sáng nay, nhân việc trao đổi với vài HĐ, mình có đề cập đến ba học pháp vô lậu. Đó là: Giới Vô Lậu, Định Vô Lậu và Huệ Vô Lậu...

Có thành tựu “Học Pháp Vô Lậu” mới có thể đắc thành “Vô Lậu Tâm”. Còn nếu, chỉ thành tựu “Học Pháp Hữu Lậu” thì nhất định sẽ cho ra một “Hữu Lậu Tâm”. Tính nhân quả này không thể nói khác!!!

Nói đến Vô Lậu, thì nhất định phải có hữu lậu. Có nghĩa: Có “Ba Học Pháp Vô Lậu” thì nhất định cũng có “Ba Học Pháp Hữu Lậu”. Nó giống như “có chánh” thì phải “có tà”.

Nếu người tu hành, không phân định được thế nào là học pháp hữu lậu, thế nào là học pháp vô lậu, nhất định sẽ như lời kinh dạy: “Sa Môn, Bà La Môn này sẽ sa vào hố dữ...”.

Để phân định hai điều này, mình có vài câu hỏi gởi đến các bạn, nhằm nhờ các HĐ làm sáng tỏ vấn đề. Rất mong, nhận được những kiến giải từ các "Giác Quán Chân Chánh"!!!

1. CÁC CÂU HỎI VỀ… BA HỌC PHÁP VÔ LẬU

1) Thế nào là: Giới Định Huệ Hữu Lậu???

2) Thế nào là: Giới Định Huệ Vô Lậu???

3) Thành tựu giới định huệ hữu lậu, sẽ thành tựu điều gì trong Phật pháp???

4) Thành tựu giới định huệ vô lậu, sẽ thành tựu điều gì trong Phật đạo???

5) Giới Định Huệ Vô Lậu có bao nhiêu tầng bậc trong Phật Đạo??? Chú ý!!! Đây là câu hỏi khó, rất khó!!! Đòi hỏi độ thâm sâu và thấm nhuần Giáo Pháp.

Các câu trả lời của HĐ, rất cần phân tích (giản trạch) cụ thể từng chi tiết.

(28-06-2014)

2. TỔNG KẾT CÂU TRẢ LỜI

Xin giới thiệu đến các bạn, “một cơ thể mới, tương đối hoàn hảo”. Cơ thể này vừa trải qua “một cuộc đại phẫu thuật ngoạn mục”. Tịnh Hiền đã lấy cái râu HĐ này để cắm vào cái cằm cho HĐ kia!!! Các bạn thử nhìn xem, tác phẩm nghệ thuật sau đại phẫu thuật này của BS Tịnh Hiền có thể “đi thi huê hậu vô lậu” được chăng???

BÀI VIẾT TRẢ LỜI TIÊU BIỂU (Tịnh Hiền Tổng hợp)

Thưa  Thầy!!!

Để hiểu rõ mọi góc cạnh của một vấn đề, để trả lời thoả đáng các câu hỏi, và để có sự nhìn nhận hoàn hảo những câu trả lời của HĐ gởi về cho Thầy. Con phải đặt câu hỏi trước mặt, và rất khách quan khi nhìn ngắm đề tài này. Con thử tự đặt vài vấn nạn cho mình tư duy:

• Vì sao Phật dạy ba học pháp vô lậu???
• Ba học pháp vô lậu giúp người tu hành giải quyết vấn đề gì???
• Nó nằm trong giai đoạn nào của tiến trình tu hành???
• Có bao nhiêu trường hợp mà người tu hành có thể xuất sinh lậu hoặc???!!!

Mấy hôm nay qua sự hướng dẫn của Thầy, và tham khảo các câu trả lời của HĐ. Con thấy những điều mình đặt ra nói trên và các khái niệm về: Giới, định, huệ, hữu lậu, vô lậu... Có bài viết và câu trả lời của 2 HĐ là thoả đáng nhất. Con không và chưa thấy có những khái niệm hay câu trả lời nào hay hơn, thoả mãn hơn bài viết của hai vị HĐ này. Để xưng tán sức thông tuệ của hai Vị này, con đã sắp xếp những phần ưu việt nhất của hai bài viết thành một bài chung. Xin hai HĐ hoan hỷ cho. việc làm này.

Hy vọng, Thầy không chê “tài may vá” của con.

Dưới đây là phần hai bài emails con tập trung lại. Xin gởi đến Thầy và các HĐ!!!

I. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN

Trước hết, xin trình bày những khái niệm chung (cơ bản) về Giới, Định, Tuệ, Hữu lậu, Vô lậu.

I.1. Giới (của đạo Phật).

Phật Đạo có nhiều loại giới như: Biệt giải thoát giới, Đạo cộng giới, Định cộng giới, Tánh giới, Già giới...Trong ấy lại phân thành các nhóm như: Tánh giới còn gọi là tự nhiên giới (pakati-sila) hoặc quy ước giới (pannati-sila). Trong việc thực hành giới, lại có sự thành tựu đặc biệt như Thiện Lai Tỳ Kheo hay Phá Kiết Tỳ Kheo.

Tuy Phật giới có nhiều loại, nhiều nghĩa, nhưng tựu trung các loại giới này đều là nền tảng căn bản để giúp người tu hành thành tựu giáo pháp trên tinh thần “phòng phi chỉ ác” hay “chỉ ác tác thiện”. Kinh Pháp Cú đã dạy: “Chư ác mạc tác, chúng thiện phụng hành, tự tịnh kỳ ý, thị chư Phật giáo”.

Trong chừng mực nào đó, về lợi ích tu tập cá nhân thì, một khi giới được hiểu đúng và thực hành đúng, nó sẽ là công cụ đưa đến giảm thiểu hoặc chấm dứt lậu hoặc. Về lâu về dài, giới được hiểu đúng và thực hành đúng nó sẽ là nền tảng giúp người tu hành thành tựu giáo pháp. Đây là một trong những lý do vì sao giới của Phật Đạo lại được xếp vào một trong ba học pháp vô lậu, mà học giới đi đầu.

Để minh định điều này, Kinh Đại Bát Niết Bàn Phật dạy: “Định sẽ đem tới kết quả và ích lợi lớn nếu phát triển với Giới. Huệ sẽ đem tới kết quả và ích lợi lớn nếu phát triển với Định. Tâm phát triển với Huệ sẽ giải thoát khỏi các lậu hoặc (asava), tức là dục lậu (kamasava), hữu lậu (bhavasava), và vô minh lậu (avijjasava)”. Và Phật cũng dạy:

“Hỡi các Tỳ-kheo!

Hãy chánh niệm, tỉnh giác,

Trì giới, định tâm, nhiếp ý.

Ai tinh tấn trong Pháp và Luật này,

Sẽ lìa vòng sanh tử, chấm dứt khổ đau “

(Kinh Đại Bát Niết Bàn, Pali).

Vì thế, có thể hiểu giới của Phật Đạo là công cụ căn bản để giúp người tu hành dứt trừ lậu hoặc và vị lai khi lậu hoặc vĩnh viễn đoạn tận, sẽ là giềng mối thành tựu giáo pháp. “Phòng phi chỉ ác, chỉ ác tác thiện” (chữ thiện ở đây được hiểu là chánh pháp, chữ ác là tà pháp).

Chính ý nghĩa này, giới trong Phật đạo còn đóng thêm một vai trò nữa, đó là vai trò “học pháp vô lậu”. Nếu người tu hành, hiểu giới như một sự cấm đoán, điều răn, sự ngăn cấm mang tính mệnh lệnh, thì có thể cũng chính giới này, nó sẽ trở thành “nhân tố làm nên hữu lậu tâm từ một hữu lậu pháp”.

Đây là lý do vì sao chúng ta phải khảo sát, tìm hiểu nghĩa của giới. Có hiểu đúng, khi thực hành giới mới trở thành học pháp vô lậu. Giới nếu hiểu sai, hiểu không đúng tinh thần của nó, thì giới ấy có thể quay trở lại trói buộc mình và nó lại là hữu lậu.

I.2. Định (của Đạo Phật).

Định trong Phật đạo, có thể hiểu là một sự không dao động của tâm ý, sự không chạy theo, sự không tán loạn... trước một sự việc hay một vấn đề khi vị tu hành này do năm căn thân hoặc ý căn xúc đối trước sự việc hay vấn đề ấy.

Sở dĩ người tu hành trong Phật Đạo thành tựu định này là nhờ họ dùng “Giác Quán Như Pháp” (thiền) làm công cụ để thấu suốt “bản chất không thật” của sự việc hay vấn đề ấy.

Cho nên định của Phật Đạo nếu hiểu và thực hành đúng, nó sẽ cho ra một kết quả nhất định đó là: Do thấu suốt bản chất các pháp (thiền) mà các lậu hoặc không thể sinh khởi (định). Vì vậy định của Phật Đạo thuộc về “học pháp vô lậu”.

Định của Phật Đạo có ý nghĩa không giống các loại định khác (ngoài Phật Đạo). Tức là một thứ định được thành tựu bằng cách thức tập trung tinh thần, hay cột chặt tâm ý để làm cho tâm ý không dao động. Định này không đưa đến dứt trừ lậu hoặc, mà chỉ "cô kết lậu hoặc". Khi có điều kiện, lậu hoặc đã bị cô kết tức thì hiện khởi. Các thứ định như vậy, không đưa đến chấm dứt vĩnh viễn lậu hoặc, nên ta có thể tạm xếp nó vào "định hữu lậu".

I.3. Huệ (trong Đạo Phật).

Nghĩa là biết đúng như thật. Trí huệ trong Phật Đạo là cặp từ luôn đi đôi với nhau. Trí là sự hiểu biết. Huệ là nhân cái biết này mà sáng suốt. Vì thế, trí huệ trong Phật Đạo có nghĩa là nhân “hiểu biết như pháp” mà sáng suốt hết tăm tối, chấm dứt vô minh.

Trên con đường chấm dứt tăm tối vô minh, huệ của Phật Đạo chiếu ra, làm cho các lậu hoặc (kiết sử và phiền não) không thể hiện khởi. Vì thế, trong chừng mực nào đó, huệ được xếp vào học pháp vô lậu.

Những hiểu biết nào không như pháp, không có khuynh hướng chấm dứt lậu hoặc, không đưa đến diệt trừ tận gốc vô minh, hiểu biết này được coi là “huệ hữu lậu”. Có nghĩa, huệ hữu lậu là những hiểu biết không giúp ích cho việc chấm dứt kiết sử và phiền não.

I.4. Hữu Lậu.

Hữu là có, lậu là rỉ chảy. Hữu lậu là kiết sử phiền não rỉ chảy làm cho chúng sinh rơi vào ba đường ác, hữu lậu làm chúng sanh phiền não, luân hồi trong tam giới, không thoát ra được, không vượt lên được, cái gì còn đang là pháp hữu vi thì pháp đó nhất định còn trong hữu lậu.

I.5. Vô Lậu.

Vô là không; Lậu: Sự rỉ chảy. Vô lậu là không rỉ chảy kiết sử và phiền não.

I.6. Vô lậu tâm.

Là một thứ tâm đã hoàn toàn không còn rỉ chảy kiết sử và phiền não.

Trong Phật Đạo còn có một thuật ngữ khác để chỉ kiết sử phiền não chảy ra làm nhiễm ô và che mờ tánh giác, đó là từ “lậu hoặc”. Hoặc: Che mờ, mê hoặc.

Khi lậu hoặc không hiện khởi, tâm trí không bị che mờ, tánh giác hết nhiễm ô. Bây giờ tánh giác phát sinh diệu dụng. Sự diệu dụng đầu tiên của tánh giác, đó là nhận biết như thật thế nào là bản tâm. Chính sự nhận biết này, giúp người tu hành “chứng Diệt đế”, thành tựu đầy đủ phạm hạnh.

II.TRẢ LỜI TIÊU BIỂU VỀ “BA HỌC PHÁP VÔ LẬU”

II.1. Thế nào là “Giới Định Huệ” hữu lậu???

Giới định huệ hữu lậu là sự hiểu biết về giới định huệ theo ý nghĩa thế tục, mang nặng ý nghĩa thế gian. Vì nó được hiểu theo ý nghĩa thế gian nên không thể dựa vào đó mà dứt trừ lậu hoặc. Do không dứt trừ lậu hoặc nên không thể đưa đến vô lậu tâm, vô lậu trí và vô lậu công hạnh.

• Giới hữu lậu: Là loại giới mà người giữ giới bị chính giới này cột buộc nên phát sinh phiền não.
• Định hữu lậu: Là loại định không diệt tận kiết sử.
• Huệ hữu lậu: Là loại hiểu biết nhằm làm lớn tự ngã và không có thú hướng thoát ra khỏi dục lậu, hữu lậu và vô minh lậu.

Tóm lại: Những học pháp nào không mang đến thành tựu vô lậu tâm, chấm dứt phiền não kiết sử, và tiêu mòn tự ngã, thì những học pháp đó thuộc về học pháp hữu lậu.

II.2. Thế nào là Giới Định Huệ vô lậu???

Giới Định Huệ vô lậu là những học pháp giúp người tu hành thành tựu vô lậu tâm, có khuynh hướng đưa đến Giác Ngộ Vô Ngã, chứng nhập Thanh Tịnh Niết Bàn.

• Giới vô lậu: Là loại giới có ý nghĩa khiến người thọ giới này phát sanh hoan hỷ tâm. Nó cho người giữ giới thấy biết như pháp rằng: Thế nào là hạnh phúc đích thực của bậc thánh trong ý nghĩa của sự gìn giữ này.
• Định vô lậu: Là loại định mà khi người tu hành thành tựu định này kiết sử không thể hiện khởi. Như cây ta la bị chặt đầu, không còn cơ hội tái sanh trở lại.
• Huệ vô lậu: Là loại hiểu biết mà người tu hành khi thấu suốt sẽ tiêu thất tự ngã. Nó có khuynh hướng đưa người tu hành lần lượt thoát ra khỏi dục lưu, hữu lưu và vô minh lưu.

Tóm lại: Những học pháp nào có ý nghĩa khiến người tu hành thoát ra khỏi nhân giới, thiên giới và chúng sanh giới. Đưa đến vô lậu tâm, kiết sử phiền não không còn tái sanh, vị lai có thể mở cửa Niết Bàn. Những học pháp này thuộc về học pháp vô lậu. Vì thế kinh dạy: “Định sẽ đem tới kết quả và ích lợi lớn nếu phát triển với Giới. Huệ sẽ đem tới kết quả và ích lợi lớn nếu phát triển với Định. Tâm phát triển với Huệ sẽ giải thoát khỏi các lậu hoặc (asava), tức là dục lậu (kamasava), hữu lậu (bhavasava), và vô minh lậu (avijjasava)”.

II.3. Thành tựu giới định huệ hữu lậu, sẽ cho ra điều gì trong Phật pháp???

Thành tựu giới định huệ hữu lậu là thành tựu có nghĩa hữu vi, nó cho ra phước báu nhân thiên, chứ không đưa đến thánh vị trong Phật Đạo.

II.4. Thành tựu giới định huệ vô lậu, sẽ cho ra điều gì trong Phật đạo???

Thành tựu giới định huệ vô lậu sẽ đưa đến vô lậu tâm, vị tu hành này chấm dứt kiết sử phiền não. Từ đây có thể chứng nhập Niết Bàn đưa đến các thánh vị trong Phật Đạo.

II.5. Giới Định Huệ vô lậu có bao nhiêu tầng bậc trong Phật đạo???

Giới Định Huệ vô lậu có ba tầng bực trong Phật Đạo:

• Nếu là Nhị thừa tri kiến, sẽ thành tựu vô lậu tâm.
• Nếu là Bồ Tát tri kiến, sẽ có được vô lậu trí.
• Nếu là Nhất thừa tri kiến, sẽ đưa đến vô lậu hạnh.

III. KẾT LUẬN

Về câu hỏi “Giới Định Huệ Vô Lậu có bao nhiêu tầng bậc trong Phật Đạo???” Theo con, câu trả lời số II.5 là thoả đáng nhất. Vì sao như vậy??? Vì rằng, chỉ có ba tri kiến trên (Nhị thừa, Bồ Tát thừa và Nhất thừa) mới là ba hiểu biết tốt nhất để dứt trừ lậu hoặc từ cạn đến sâu.

(02-07-2014)